คำแนะนำการป้องกันกำจัดหนอนกระทู้
เฝ้าระวังการระบาดของหนอนกระทู้ เนื่องจากช่วงนี้พบการระบาดของหนอนกระทู้หอม และหนอนกระทู้ผักเข้าทำลายมันสำปะหลังในหลายพื้นที่ นอกจากนี้ยังพบหนอนกระทู้กล้าเข้าทำลายในข้าว และหนอนกระทู้ข้าวโพดลายจุดเข้าทำลายข้าวโพด ประกอบกับสภาพอากาศที่แห้งแล้งเป็นเวลานาน และเริ่มมีฝนตกในหลายพื้นที่ ทำให้ดักแด้ที่พักตัวอยู่ในดินพัฒนาเป็นตัวเต็มวัย (ผีเสื้อกลางคืน) และวางไข่ สภาพอากาศเช่นนี้ทำให้วงจรชีวิตหนอนสั้นลง ขยายพันธุ์อย่างรวดเร็ว ทำให้เกิดการแพร่ระบาดเป็นวงกว้างและเข้าทำลายหลายชนิดพืช
รูปร่างลักษณะ
หนอนกระทู้ข้าวโพดลายจุด : fall armyworm (Spodoptera frugiperda (J.E. Smith))
- ระยะหนอน ส่วนบนของหัวมีแถบสีขาวเป็นรูปตัว Y หัวกลับ หลังและด้านข้างมีแถบสีขาวตามยาวลำตัว ปล้องท้องก่อนปล้อง สุดท้ายมีจุดสีดำ 4 จุด เรียงตัวรูปสี่เหลี่ยมจัตุรัส ตัวเต็มวัยปีกคู่หน้ามีแถบสีขาวที่ขอบปีก
- พืชอาหาร : พืชอาหารมากกว่า 80 ชนิด เช่น ข้าว ข้าวฟ่าง อ้อย ฝ้าย ทานตะวัน ถั่วเหลือง หญ้า และพืชผัก
หนอนกระทู้กล้า : lawn armyworm (Spodoptera mauritia (Boisduval))
- ระยะหนอน ส่วนบนของหัวมีแถบสีขาวเป็นรูปตัว Y หัวกลับ หลังและด้านข้างมีแถบสีน้ำตาลตามยาวลำตัว ต่างจากหนอนกระทู้ ข้าวโพดลายจุดที่หลังมีแถบสีดำปล้องละ 2 แถบเห็นได้ชัดเจน ปล้องสุดท้ายไม่มีจุดสีดำ 4 จุด ตัวเต็มวัยมีแถบสีขาวที่ขอบปีกคู่หน้าหยักเป็นคลื่น กลางปีกมีจุดกลมสีดำ
- พืชอาหาร : ข้าว ข้าวป่า ข้าวโพด ข้าวฟ่าง อ้อย หญ้าข้าวนก หญ้าคา หญ้าชันกาด หญ้าไซ หญ้าตีนกา หญ้าตีนนก หญ้าปล้องหิน
หนอนกระทู้ผัก : common cutworm (Spodoptera litura (Fabricius))
- ระยะหนอน อกป้องที่ 2 และ 3 มีจุดสีเหลืองปล้องละ 2 จุด อกปล้องที่ 3 มีปื้นสีดำขนาดใหญ่ที่ตอนท้ายของปล้อง ตัวเต็มวัยปีกคู่หน้ามีเส้นสีเหลืองพาดขวางกลางปีก
- พืชอาหาร : พืชตระกูลกะหล่ำ หอมแดง หอมหัวใหญ่ หน่อไม้ฝรั่ง กระเจี๊ยบเขียว พริก องุ่น ข้าวโพด ถั่วเหลือง และไม้ดอก เช่น กุหลาบ
หนอนกระทู้หอม : beet armyworm (Spodoptera exigua (Hubner))
- ระยะหนอน ด้านข้างจะมีแถบสีขาวข้างละแถบพาดยาวจากปล้องอกถึงท้องปล้องสุดท้าย ตัวเต็มวัยปีกคู่หน้ามีจุดสีขาวกลางปีกสองจุด
- พืชอาหาร : พืชผัก เช่น ผักตระกูลกะหล่ำ ไม้ผล เช่น แตงโมและองุ่น พืชไร่ เช่น ถั่วเหลือง ไม้ดอก เช่น เบญจมาศ กุหลาบ
เรียบเรียงโดย : กลุ่มอารักขาพืช สำนักงานเกษตรจังหวัดพิจิตร
