โรคถอดฝักดาบ
สาเหตุ เกิดจากเชื้อราอาศัยอยู่ในฟางข้าว เมล็ดพันธุ์ หรือวัชพืชรอบ ๆ แปลง
สภาพที่เหมาะสมต่อการระบาด
สภาพอากาศร้อนชื้น (แดดจัดในตอนเช้า ตอนเย็นฝนตก ฟ้าครึ้ม อากาศอบอ้าว) อุณหภูมิ 27-28 องศาเซลเซียส เชื้อราจะงอกจากสปอร์ปลูกต้นข้าวขึ้นหนาแน่น อากาศไม่ถ่ายเท
อาการและการระบาดมักพบในข้าวอายุเกิน 15 วัน และระยะเริ่มแตกกอข้าวเป็นโรคจะต้นผอมสูงเด่นกว่ากล้าข้าวโดยทั่ว ๆ ไปต้นข้าวผอมมีสีเขียวอ่อนซีด มักย่างปล้อง บางกรณีข้าวจะไม่ย่างปล้อง แต่รากจะเน่าช้ำเวลาถอนมักจะขาดตรงบริเวณโคนต้นใบมีสีเขียวซีด เกิดรากแขนงที่ข้อลำต้นตรงระดับน้ำ อาจพบกลุ่มเส้นใยสีชมพูตรงบริเวณข้อที่ย่างปล้องขึ้นมาต้นข้าวที่เป็นโรคมักจะตายและมีน้อยมากที่อยู่รอดจนถึงออกรวง
เรียบเรียงโดย : กลุ่มอารักขาพืช สำนักงานเกษตรจังหวัดพิจิตร
